Wat is de tekenrisicokaart?
Risicokaarten vormen een belangrijk instrument bij het bepalen van de focus van preventie- en controlemaatregelen. In Vlaanderen zitten er niet overal evenveel teken. Er zijn regio's waar de kans groter is om met teken in contact te komen en waar het risico op een tekenbeet groter is. Op basis van de gegevens van het aantal tekenbeten die geregistreerd worden in tekennet.be en een aantal omgevingsindicatoren werd de kans op een tekenbeet ingeschat voor alle Vlaamse gemeenten.
De mate van het risico wordt uitgedrukt in drie risicoklassen:
Er is echter altijd een zeker risico op tekenbeten aanwezig, ook in de laagste risicoklasse. Teken, de Lyme bacterie en andere tekenoverdraagbare ziektekiemen komen immers voor in heel Vlaanderen.
Gelukkig kunnen we het risico op een tekenbeet verkleinen door het nemen van preventiemaatregelen. Lokale besturen kunnen hier een belangrijke rol in spelen.
Deze preventiemaatregelen grijpen in op twee belangrijke aspecten, namelijk:
- het verminderen van de kans om in contact te komen met teken (sensibilisatie en gedragsverandering)
- een (groen)beheer waarbij de omgeving minder geschikt wordt voor teken of bij sterk verhoogd risico ook voor de gastheren van teken (reeën, knaagdieren, enz.) (beheersmaatregelen)
Hoe hoger de risicoklasse, hoe groter het belang van de preventiemaatregelen en meer intensieve opvolging ervan. De beheersmaatregelen situeren zich op vlak van publieke en recreatieve groengebieden als van private tuinen. Uit de cijfers van Sciensano blijkt immers dat de meeste tekenbeten in de eigen tuin worden opgelopen.
Naast deze maatregelen kunnen lokale besturen ook inzetten op preventiemaatregelen voor de eigen werknemers van bijvoorbeeld de groendienst. Zij komen potentieel veel in contact met teken waardoor het risico op de ziekte van Lyme verhoogd is.
Hoe ga je aan de slag met de tekenrisicokaart?
Eerst en vooral is het belangrijk om te kijken tot welke risicoklasse jouw gemeente valt. Dit kan aan de hand van onderstaande tekenrisicokaart.
Per risicoklasse hebben we alle preventievemaatregelen opgelijst. Elke maatregel wordt verder verduidelijkt in een fiche, die ook gebruikt kan worden voor interne of externe communicatie.